Het was nogal een buzz woord de afgelopen periode; wendbaarheid. In de wetenschappelijke literatuur lezen we ‘wendbaarheid is voor een bedrijf een van de grootste succesfactoren in turbulente, aan verandering onderhevige, contexten’ (Morton et al 2018; Vaillant & LaFuente 2019). De (post-)coronacrisis is bij uitstek te zien als zo’n context. Snel handelen is in zo’n context cruciaal. Hoe je dat doet, bespraken wij met Gerdy Pusceddu-Smoes, een bijzonder inspirerende ondernemer, aan het roer van het MKB Rensink B.V. In haar pragmatische en positieve aanpak laat zij duidelijk zien hoe het kán – snel handelen, en dat dit noodzakelijk is voor de lange termijn.

Drie vertalingen van ‘wendbaarheid’ worden gemaakt door Weber & Tarba (in Shams et al. 2020): strategische wendbaarheid is het vermogen om (1) flexibel te blijven bij nieuwe ontwikkelingen, (2) continu de strategische richting van het bedrijf aan te kunnen passen en (3) nieuwe innovatieve manieren te ontwikkelen om waarde te creëren. Wendbaarheid is dus een strategie. Het maakt het mogelijk om snel op veranderingen in te kunnen spelen.

De corona-crisis blijkt een goede context om dit te demonstreren. Ook bij het bedrijf van Pusceddu-Smoes werden veel opdrachten direct on hold gezet. Met haar aanpak laat ze zien hoe ze de theorie over wendbaarheid in de praktijk brengt, en wat het oplevert.

‘Niks kan – daar wil ik het nog wel eens over hebben. Er kan altijd wat!
Het is een doodzonde om bij de pakken neer te gaan zitten’.

Een nieuwe ontwikkeling mag je best raken. ‘Bij ons konden de normale werkzaamheden niet doorgaan, en de eerste 2-3 weken zat iedereen met de handen in het haar.’ Ook bij de klant veranderde er veel: mensen waren angstig en dit uitten ze in soms verbaal sterk gedrag. Geen leuke tijd en daar moet je even doorheen. Maar vervolgens gaat het erom hoe je er op inspeelt. Dat je mogelijkheden ziet in plaats van beren op de weg. Deze mind set, ‘die komt ook omdat ik trots ben op mijn bedrijf. Ik heb dit bedrijf overgenomen van mijn vader. Ik ben gek op de mannen die hier werken. Dit is echt mijn passie.’ Passie en bevlogenheid – nog meer van die buzz woorden. En in de praktijk belangrijk om wendbaar met een crisis om te kunnen gaan.

Veel ondernemers ervaren weerstand hun strategie los te laten, ook als dat misschien beter is gezien de veranderde context. Dus ‘wees eerlijk naar jezelf: is mijn bedrijfsvoering op de lange termijn nog wel relevant? Het gaat om die stip op de horizon; hier willen we over een aantal jaar staan. Alleen dat zal geen kaarsrechte weg zijn. Het is een zigzag route. Sommige onderdelen van die route zul je heel snel afleggen, en soms moet je een paar stappen terug of met een hele omweg.’ Als je stáát voor je bedrijf, kun je met je weerstand goed omgaan. En dat is voor de lange termijn van je onderneming een vereiste.

Wanneer het bestaan van de organisatie in gevaar komt, wordt er beter nagedacht over de manieren waarop een bedrijf van waarde is: een crisis biedt ook kansen. Innovatie is een belangrijke oplossing, zowel op de korte als lange termijn.

‘In onze sector krijgen we een dip. Velen zullen op de rem trappen dus wij moeten nu kijken naar opdrachten die we kunnen continueren of hele andere opdrachtgevers zoeken. Daarmee was ik meteen in week 1 gestart.’

Misschien is iets niet je core business, of valt iemand niet in je standaard klantenkring. Maar bekijk dit soort zaken eens door een andere bril. ‘Wij keken meteen: wat voor aanvragen die ver weg gepland staan, kunnen we naar voren halen? Ik heb bijvoorbeeld gebeld met scholen, die waren toch tijdelijk gesloten, dus daar konden we meteen onze werkzaamheden verrichten.’ Zo bleef Rensink B.V. ook in de crisis waarde toevoegen.

Wendbaar zijn gaat om beweging, om creatief te zijn, kansen  zien en daar op inspelen. Bij een nieuwe ontwikkeling, zoals de coronacrisis, word je gedwongen om je kijk te veranderen op zaken die als ze lopen, gewoon lopen. Wendbaarheid gaat over zowel de korte termijn, als ook zeker de lange termijn. Als het je lukt om je strategie snel aan te passen, kun je spreken van wendbaarheid als succesfactor. Haar belangrijkste tip voor ondernemingen in (post-)corona tijd:

‘Bekijk goed waarom je eigenlijk begonnen bent met je bedrijf. Kun je nog volstaan met je bedrijfsvoering of handel zoals je die voor ogen had, of zijn er aanpassingen nodig? Laat je weerstand los, zie de kansen, en blijf flexibel.’

Weten hoe jouw organisatie wendbaarheid kan omzetten tot succes?